Vanmiddag in Den Haag me ondergedompeld in de Sammlung Boryna van Marcel van Eeden.
Marcel van Eeden leidt in de kunst meerdere levens, net als Fernando Pessoa. In de projectenzaal van het Haags Gemeentemuseum is die 'schizofrenie' zo mooi. Soms kiest hij de vorm van 'Outsider kunst' zoals je die ziet in het Gentse Dr. Guislain, dan weer laat hij de karakters in zijn levensroman kunst maken uit musea van de jaren '50. Kunst als tijdsverschijnsel. Maar ook als onderwerp, waarover later meer.
De zwart-witte 'nieuwsfoto's' zijn er, ook het stadsgezicht: naoorlogs horizontaal beton, lege winkelstraten in de avond, waar het voor altijd november is.
De tijdgeest van rond 1960 beheerst deze Sammlung. En je gaat mee naar dat verleden - dat hij zelf nooit meemaakte. Onontkoombaar ga je denken 'ja, zo was het'. En zo heeft Marcel van Eeden mijn Den Haag - heel de wereld wordt Den Haag - vervangen door het zijne. Dat hij nooit met eigen ogen aanschouwd heeft.
De catalogus behelst veel meer dan de Sammlung Boryna. Die maar een van de vele hoofdstukken is in een verhaal dat al maar verder gaat. Steeds nieuwe vormen aanneemt, in woord en beeld. Ik koester hem.