Nop Maas (2)

Vrijdag ga ik bij Nop Maas langs om een gesprek op te nemen voor De Avonden. Intussen lees ik onverdroten in z'n Reve-biografie. Nu, in een leespauze, som ik bij mezelf de vallen op waar Nop Maas niet in getrapt is. Al was het maar de verleidelijke schrijfstijl van zijn onderwerp.

Reve heeft van zijn levensverhaal een oeuvre gemaakt, een verdichting vol toevoegingen en weglatingen. Zo is zijn homoseksualiteit met terugwerkende kracht in de boeken een leidend principe geworden. Maar zo was het niet. Waar hij achteraf gedroomde jongens projecteerde was er tijdens de oorlogsjaren de intensieve - ook seksuele - relatie met Tine Fraterman, die bij de Reve's inwoonde en zijn bed deelde.
En wat mij steeds meer doet opkijken is de grote vertrouwelijkheid met beide ouders. Strubbelingen genoeg, maar dat toch zeker ook. Hij moet al twintig geweest zijn toen hij bij z'n moeder in bed sliep! En aan zijn vader schreef hij op diezelfde leeftijd uitvoerig over de periodieke onthouding in z'n relatie met Tine.
Bij mij thuis was zoiets volstrekt ondenkbaar.
Ik denk dat ik het boek De Avonden nu pas goed zal kunnen herlezen. Eigenlijk heb ik het ouderpaar in dat boek altijd als vergelijkbaar met mijn eigen ouders - afstandelijk, onaanraakbaar, burgerlijk - gelezen. Reve's ouders waren van alles maar wel zeer tastbaar.